www.medicalfacts.nl

Op de website www.medicalfacts.nl is recent een bericht geplaatst over agomelatine (Valdoxan®) als nieuwe behandeloptie voor artsen en patiënten met depressieve stoornissen. [1] ‘Het middel is innovatief, effectief in vergelijking met selectieve serotonine-heropnameremmers en heeft een gunstig bijwerkingenprofiel. Ook vertoont het geen onttrekkingsverschijnselen. Agomelatine herstelt de verstoorde biologische ritmes bij depressieve patiënten.’ Een psychiater wordt geciteerd: ‘Eindelijk is er na zo’n dertig jaar een nieuwe medicamenteuze behandeloptie beschikbaar voor mensen met depressieve stoornissen. Agomelatine heeft een toegevoegde waarde vanwege het andere werkingsmechanisme en is daarom van belang als nieuwe behandelmogelijkheid voor ons als medische professie en uiteraard voor de patiënten.’

Wat is het wetenschappelijke gehalte van deze beweringen? De bewering over de verstoorde biologische ritmes wordt onderbouwd met een literatuuroverzicht over circadiane ritmestoornissen bij depressie. [2] De auteurs verzuimen de zoekactie te specificeren. De bewering over de werkzaamheid en de bijwerkingen worden onderbouwd met vier referenties, waaronder de productinformatie en een ‘abstract’ uit een supplement van een wetenschappelijk tijdschrift. [3 4] Voorts worden twee artikelen aangehaald. [5 6] Het ene onderzoek is primair opgezet om de subjectieve slaapbeleving vast te stellen4 en het andere onderzoek is primair opgezet om de effecten op het seksuele functioneren vast te stellen. [5] Kortom, er kan worden vastgesteld dat de wetenschappelijke onderbouwing van de claims in deze referenties over de werkzaamheid van agomelatine uitermate zwak zijn. Is agomelatine een nieuwe medicamenteuze behandeloptie voor mensen met depressieve stoornissen? In Gebu 2010; 44: 42-44 is aangegeven dat agomelatine geen bewezen voordelen heeft boven andere antidepressiva. Integendeel, de werkzaamheid van het middel is in vergelijking met placebo niet overtuigend aangetoond en evenmin in vergelijking met serotonineheropnameremmers. Andere nadelen zijn dat de werkzaamheid bij ouderen niet is aangetoond en dat tijdens de behandeling controle van de leverfuncties is aangewezen. De fabrikant noemt, in een brief aan artsen en apothekers, agomelatine een innovatie op het gebied van antidepressiva. Maar ook de claims van een innovatief middel dienen met wetenschappelijke argumenten te worden onderbouwd en dan is de conclusie dat die niet overtuigend zijn.