Nieuwe gegevens over bijwerkingen sitagliptine

Over sitagliptine, een oraal bloedglucoseverlagend middel, is in Gebu 2007; 41: 117-119 gesteld dat er onvoldoende gegevens zijn over de werkzaamheid op harde eindpunten en bijwerkingen op de lange termijn. Over de bijwerkingen zijn de afgelopen maanden nieuwe gegevens bekend geworden. Op grond van die nieuwe gegevens heeft de Amerikaanse registratieautoriteit Food and Drug Administration (FDA) van de fabrikant verlangd dat de productinformatie wordt aangepast.1 Er zijn diverse meldingen gedaan over ernstige allergische reacties, zoals anafylaxie, angio-oedeem en exfoliatieve huidreacties waaronder het syndroom van Stevens-Johnson. Indien deze reacties zich voordoen dient de patiënt het gebruik van sitagliptine direct te staken en contact op te nemen met een arts. Omdat voorts hypoglykemie vaker voorkwam als sitagliptine werd gebruikt in combinatie met een sulfonylureumderivaat, diende tevens aan de productinformatie te worden toegevoegd dat bij een dergelijke combinatie de dosering van het sulfonylureumderivaat mogelijk moest worden verminderd.
Ons Franse zusterblad La Revue Prescrire schreef in februari 2008 dat sitagliptine niet is onderzocht op de eindpunten morbiditeit en mortaliteit.2 Het enige wat is aangetoond van sitagliptine is dat het HbA_1c-gehalte enigszins wordt verlaagd. Op de korte termijn zijn de belangrijkste bijwerkingen misselijkheid en obstipatie. Op de lange termijn is er een risico van infecties, vooral bovenste luchtweginfecties. Soms verhoogt sitagliptine de serumcreatinineconcentratie. La Revue Prescrire concludeert dat de antidiabetische effecten van sitagliptine, als monotherapie of in combinatie met andere middelen, op surrogaateindpunten, zoals de verlaging van het HbA_1c-gehalte, te klein zijn om het middel aan te raden bij de behandeling van diabetes mellitus type 2, zeker ook gezien de vraagtekens die kunnen worden gezet bij de veiligheid.2 
In april van dit jaar is een systematisch literatuuroverzicht verschenen in de Cochrane-bibliotheek naar de werkzaamheid en bijwerkingen van sitagliptine.3 Daarin wordt gesteld dat langetermijngegevens over de veiligheid noodzakelijk zijn omdat de nieuwe dipeptidylpeptidase-4-remmers, zoals sitagliptine, het immuunsysteem beïnvloeden. Ook mogen cardiovasculaire uitkomsten, zoals myocardinfarcten en CVA’s, niet vaker voorkomen bij een bloedglucoseverlagend middel, maar gegevens hieromtrent ontbreken. Infecties, ongeacht de oorzaak, komen significant vaker voor na behandeling met sitagliptine.3
Ons Amerikaanse zusterblad The Medical Letter concludeerde in januari 2007 dat de effectiviteit, de werkzaamheid en veiligheid van sitagliptine in vergelijking met oudere middelen op de lange termijn niet zijn vastgesteld.4 Metformine en sulfonylureumderivaten zijn effectiever in het verminderen van het HbA_1c-gehalte op de korte termijn en zijn veel goedkoper.4 Worst Pills, Best Pills, een ander Amerikaans zusterblad, sluit zich hierbij aan.5 In Gebu 2007; 41: 117-119 werd gesteld dat sitagliptine niet als derde keuze orale bloedglucoseverlagend geneesmiddel wordt aanbevolen. Wanneer onvoldoende resultaat wordt bereikt met metformine of een sulfonylureumderivaat kan beter worden overgeschakeld op insuline.