Achtergrond. Eerder onderzoek naar factoren die kunnen voorspellen of oudere patiënten na het staken van de antihypertensieve behandeling normotensief zullen blijven, is voornamelijk uitgevoerd in de klinisch-specialistische praktijk. De aanbevelingen ervan zijn derhalve niet direct toepasbaar in de praktijk van de huisarts. Daarom is onderzoek gedaan naar eenvoudige en beschikbare parameters die het succes van het staken van antihypertensieve behandeling mogelijk kunnen voorspellen.
Methode. Een prospectief cohortonderzoek is verricht bij 503 patiënten met hypertensie uit 169 huisartsenpraktijken. In dit onderzoek, gebaseerd op behandeling met ACE-remmers en diuretica, werd gekeken naar de tensie na staken van de behandeling.1 Deze patiënten, in de leeftijd van 65 tot 84 jaar, waren geselecteerd omdat zij gedurende twee weken normotensief (<160>
Resultaat. Na 12 maanden waren 181 (36%) deelnemers normotensief gebleven, 273 (54%) recidiveerden, waarvan de helft al in de eerste twee maanden, en 49 (10%) moesten op andere indicatie hun antihypertensieve medicatie hervatten of waren intussen overleden (n=4). De belangrijkste voorspellende factoren voor succesvol staken van de behandeling waren: een minder sterk verhoogde systolische bloeddruk gedurende behandeling, die was bereikt met niet meer dan één middel, en een lage leeftijd (65-74 jaar vs. ouder). Geslacht, lichaamsgewicht, alcoholgebruik en inspanningsniveau waren niet voorspellend voor het succes.
Conclusie onderzoekers. Eenvoudig meetbare parameters, zoals lage leeftijd, en vooral een lage systolische bloeddruk die al bij antihypertensieve behandeling met één enkel middel wordt bereikt, zijn belangrijke indicatoren bij de beslissing om een antihypertensieve behandeling trachten te staken bij ouderen met ongecompliceerde hypertensie. Levenslange controle blijft wel noodzakelijk in verband met de kans op recidivering.
Plaatsbepaling
Op welke wijze en bij welke patiënten een langdurige behandeling kan worden gestaakt, is relatief weinig onderzocht. De indicatoren voor succesvol staken van antihypertensiva, die uit dit observationele onderzoek naar voren komen, zijn niet verrassend. Mogelijk betekent dit onderzoek voor de (huis)arts een stimulans om het afbouwen van antihypertensieve behandeling bij daarvoor geschikt lijkende patiënten vaker in (her)overweging te nemen.
Literatuurreferenties
1. Nelson MR, et al. Predictors of normotension on withdrawal of antihypertensive drugs in elderly patients: prospective study in second Australian national blood pressure study cohort. BMJ 2002; 325: 815-817.