Febuxostat en agranulocytose

Febuxostat (Adenuric®) is geregistreerd voor de behandeling van chronische hyperurikemie bij aandoeningen waarbij uraatafzetting al is opgetreden (inclusief een ziektegeschiedenis met, of aanwezigheid van, jichtknobbels en/of jicht) (Gebu 2015; 49: 46-47).1 De registratie vond uiteindelijk plaats in 2014, tien jaar na afronding van de fase III-onderzoeken. Het middel is evenals allopurinol (merkloos, Zyloric®) een remmer van xanthine-oxidase en door d

eze remming daalt de serumurinezuurconcentratie bij patiënten met jicht. Bekende bijwerkingen van febuxostat zijn volgens de productinformatie jichtaanvallen (uitgelokt door de behandeling), hepatotoxiciteit, maag-darmklachten en huidreacties.1 Ernstige huidreacties, zoals het syndroom van Stevens-Johnson kunnen ook voorkomen, ofschoon zeldzaam.

De Canadese registratieautoriteit ’Health Canada’ heeft de fabrikant van febuxostat gevraagd om de gegevens over de veiligheid van het middel bij te werken.2 Aanleiding hiervoor waren 13 internationale meldingen van agranulocytose bij patiënten die febuxostat hadden gebruikt bij het bijwerkingengegevensbestand VigiBase® dat wordt beheerd door het Uppsala Monitoring Centra van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). Bij agranulocytose is sprake van het vrijwel geheel verdwijnen van neutrofiele leukocyten (granulocyten) uit het bloed waardoor het infectierisico toeneemt.

Voorts zijn twee meldingen van een ernstige afname van het aantal neutrofiele leukocyten (granulocyten) ofwel neutropenie in de internationale literatuur gepubliceerd die in verband werden gebracht met het gebruik van febuxostat.3

Ten tijde van het ter perse gaan van dit nummer waren er van febuxostat bij het Nederlands Bijwerkingen Centrum Lareb geen meldingen van agranulocytose of neutropenie bekend.

 

In Gebu 2015; 49: 46-47 is vastgesteld dat febuxostat weliswaar de serumurinezuurconcentratie effectief verlaagt, maar dat er onvoldoende bewijs is voor werkzaamheid op klinische uitkomstmaten en veiligheid, en eveneens dat er onvoldoende bewijs is om het middel standaard in te zetten bij de onderhoudsbehandeling van chronische jicht. Naast de hoge kosten van febuxostat vormt het veiligheidsprofiel van het middel een extra argument voor terughoudendheid bij het voorschrijven van dit middel.


  1. Productinformatie febuxostat (Adenuric®), via: www.ema.europa.eu, human medicines, EPAR’s.
  2. Summary Safety review febuxostat (Uloric®), 28 mei 2015. Health Canada. Via: http://www.hc-sc.gc.ca/dhp-mps/medeff/reviews-examens/uloric-eng.php.
  3. Kobayashi S, et al. Acute neutropenia associated with initiation of febuxostat therapy for hyperuricaemia in patients with chronic kidney disease. J Clin Pharm Ther 2013; 38: 258-261.