Bortezomib (Velcade®), geregistreerd

Van het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) kregen wij deze maand de volgende informatie over Nederlandse en Europese registraties.

Bortezomib is recent in Europa geregistreerd voor de 'behandeling van patiënten met een multipel myeloom, die minstens twee eerdere behandelingen hebben gehad en die na de laatste behandeling ziekteprogressie toonden'. Bortezomib is een proteasoomremmer en heeft als zodanig een nieuw werkingsmechanisme bij maligniteiten. Proteasomen hebben een essentiële rol bij het tot stand komen van de ombouw van specifieke eiwitten, waarbij de homeostase in de cellen gehandhaafd blijft. Door remming van proteasomen wordt geprogrammeerde celdood (apoptose) geïnduceerd. Maligne cellen zijn gevoeliger voor proteasoomremming dan normale cellen.
De aanbevolen startdosering van bortezomib is 1,3 mg/m² lichaamsoppervlakte, twee keer per week gedurende twee weken (toediening op dag 1, 4, 8 en 11), gevolgd door een 10-daagse rustperiode (dag 12-21). Deze periode van drie weken wordt beschouwd als een behandelcyclus.
De gegevens die de antitumorwerking van bortezomib ondersteunen, kwamen van twee niet-gerandomiseerde onderzoeken bij 202 patiënten met een multipel myeloom met een mediane leeftijd van 59 jaar. Patiënten die deelnamen aan de onderzoeken hadden ten minste twee eerdere behandelingen ontvangen (mediaan 6) en toonden progressie na hun laatste therapie. Daarnaast had een aanzienlijk aantal patiënten bij insluiting diverse factoren die met een slechte prognose zijn geassocieerd, dat wil zeggen verhoogd B₂-microglobuline in het serum (mediaan 3,5 mg/l), beperkte hematopoëtische reserve, aanwijzingen voor slechte orgaanfunctie en chromosomale afwijkingen.
De (partiële en complete) respons, gedefinieerd als respectievelijk minimaal 50% daling en totaal verdwijnen van het paraproteïne) was 27%, en de mediane tijd tot respons was 38 dagen.
De mediane overleving van alle patiënten was met 17,5 maanden veel hoger dan op grond van historische gegevens mocht worden verwacht voor deze populatie. De belangrijkste bijwerkingen die in de fase II-onderzoeken zijn gerapporteerd, waren misselijkheid, diarree, trombocytopenie, anemie, perifere neuropathie en orthostatische hypotensie.
De hoge respons en overlevingsduur bij een groep patiënten met een beperkte prognose, samen met een acceptabel bijwerkingenprofiel, vormde de reden voor een versnelde registratie in alle Europese lidstaten.
Als voorwaarde voor registratie heeft de firma toegezegd een aantal onderzoeken te verrichten met betrekking tot de farmacokinetiek van bortezomib na herhaalde toediening, en gegevens te overleggen van het gerandomiseerde fase III-onderzoek waarbij bortezomib wordt vergeleken met dexamethason. Voorts heeft de firma een onderzoek naar de mogelijkheid van het optreden van autonome neuropathie toegezegd, evenals een uitgebreid farmacovigilantie programma.1